Nếu bạn làm việc trên các hệ thống quang điện (PV), bạn sẽ gặp một loại ngắt kết nối không được thiết kế để mở (tắt) trong khi hệ thống đang bật. Ngắt kết nối định mức ngắt không tải (non-load break rated disconnects) được thiết kế để cách ly thiết bị cho hoạt động bảo trì mà không làm ngắt quãng dòng điện. Việc mở bộ phận này không chính xác có thể làm bạn bị thương.
Nếu bạn làm việc với tấm pin PV, bạn nên biết cách làm việc với ngắt kết nối định mức ngắt không tải.Ngắt kết nối định mức ngắt không tải là gì?
Bạn nên làm quen với biện pháp phòng ngừa lockout-tagout để khóa ngắt kết nối (công tắc tắt) ở vị trí mở (tắt). Tuy nhiên, trong một số trường hợp, bạn cần sử dụng một dụng cụ để mở ngắt kết nối ngắt không tải theo yêu cầu của Phần 690.15 trong Quy tắc điện quốc gia 2020 (NEC). Loại ngắt kết nối này không được tạo ra để ngắt kết nối thứ gì đó “đang chịu tải” (khi dòng điện chạy qua mạch). Sử dụng dụng cụ để ngăn bạn tắt ngắt kết nối và gây nổ hồ quang, có thể gây hỏa hoạn, làm hỏng tài sản hoặc làm bạn bị thương.
Có nhiều loại ngắt kết nối ngắt không tải khác nhau, bao gồm:
- Một đầu nối, chẳng hạn như đầu nối MC đi cùng mô-đun năng lượng mặt trời
- Một hộp cầu chì an toàn ngón tay, chẳng hạn như những hộp có trong hộp điều hợp
- Một thiết bị cách ly, yêu cầu dụng cụ để tắt
- Các phương pháp khác không được xác định cụ thể trong NEC
Ngắt kết nối ngắt không tải không phải là “công tắc tắt”; một thiết bị khác phải tắt mạch trước. Nó chỉ được mở (chuyển sang vị trí tắt) chỉ để cách ly thiết bị khỏi mạch, để có thể thay thế hoặc bảo trì thiết bị. Mở an toàn ngắt kết nối định mức ngắt không tải nghĩa là đảm bảo hoàn toàn không có dòng điện đi qua mạch bạn định cách ly.
Ngắt kết nối định mức ngắt tải là gì?
Ngược lại, ngắt kết nối định mức ngắt tải là ngắt kết nối có thể mở mạch trong khi dòng điện đi qua mạch (khi mạch bật). Ngắt kết nối định mức ngắt tải được sử dụng để tắt toàn bộ hệ thống và chúng có thể đắt tiền—cũng là lý do bạn nên sử dụng ngắt kết nối định mức ngắt không tải không làm ngắt quãng dòng điện. Thêm vào đó, nếu bạn làm việc với dòng điện một chiều, việc ngắt dòng điện (tắt) khó hơn và tốn kém hơn so với dòng điện xoay chiều.
Kiểm tra ngắt kết nối định mức ngắt không tải là an toàn để mở
Xác định không có dòng điện và mạch dc an toàn để mở bằng ngắt kết nối định mức ngắt không tải dễ dàng bằng Ampe kìm Fluke 393 FC:- Bật ampe kìm Fluke ở chế độ đo Dòng điện, có biểu tượng là chữ A với đường liền và đường gạch nối bên trên. Chữ A đại diện cho amp (hay ampe, đơn vị quốc tế để đo dòng điện); đường liền và đường gạch nối đại diện cho dòng điện một chiều.
- Mở kìm đo và đặt nó quanh một dây dẫn (không phải hai trong mạch hoặc cáp).
- Đọc số đo dòng điện trên màn hình.
Sử dụng máy đo năng lượng mặt trời định mức phù hợp cho mạch
Hãy chắc chặn bạn có máy đo với định mức cao hơn hoặc bằng điện áp và dòng điện của mạch bạn đang đọc. Vì hệ thống năng lượng mặt trời là môi trường Cat III, và 1500 V dc ngày càng phổ biến đối với các hệ thống năng lượng mặt trời được gắn lên mặt đất, bạn nên sử dụng một máy đo được định mức cho CAT III 1500 V—và giờ đây, Fluke có một máy như thế.
Ampe kìm hiệu dụng thực 393 FC CAT III 1500 V là ampe kìm hiệu dụng thực CAT III 1500 V duy nhất trên thế giới. Đây là kìm ac/dc có thể kiểm tra an toàn mạch đến 1500 V dc. Kìm có định mức IP 54 để sử dụng trong các môi trường ngoài trời khắc nghiệt và chỉ báo phân cực sai giúp dễ dàng lắp đặt tấm pin PV, chạy thử và khắc phục sự cố.
Hầu hết ampe kìm chỉ đo dòng điện xoay chiều (ac), vốn không phải vấn đề lớn đối với một thợ điện dân dụng. Nhưng trong thế giới năng lượng tái tạo ngày nay, bạn cần đo mạch dc—có thể dễ dàng thực hiện với Fluke 393 FC, mà không cần chạm vào dây.
Lời khuyên để đo an toàn
Nếu bạn mở (tắt) một ngắt kết nối định mức ngắt không tải đang chịu tải, nó có thể bắn tia lửa, bốc khói hoặc thậm chí là tệ hơn. Duy trì an toàn khi sử dụng ampe kìm để đo dòng điện trong hệ thống PV:
- Đọc hướng dẫn trước khi sử dụng bất kỳ dụng cụ nào.
- Đảm bảo bạn kẹp kìm quanh chỉ một dây. Nếu có từ hai dây trở lên trong cáp, dòng điện trong mạch dc sẽ hủy lẫn nhau, cho bạn số đọc bằng 0, kể cả khi có dòng điện.
- Kiểm tra để đảm bảo bạn đang đo dc và máy đo được đặt thành dc nếu không bạn sẽ có số đọc bằng 0.
- Kiểm tra mạch dc mà bạn biết có dòng điện trước tiên, trước khi bạn kiểm tra mạch bạn kỳ vọng sẽ không có dòng điện để đảm bảo bạn sử dụng máy đo chính xác.
Các hệ thống năng lượng mặt trời ngày nay yêu cầu máy đo định mức CAT III có thể đo 1500 V dc. An toàn trong môi trường đó nghĩa là có thiết bị đáng tin cậy được định mức để đo dòng điện và điện áp đầy đủ—và các kỹ thuật viên năng lượng mặt trời chuyên nghiệp biết bạn không thể có dụng cụ nào đáng tin cậy hơn máy đo của Fluke. Dụng cụ này có thể cứu mạng của bạn.
Giới thiệu về chuyên gia
Sean White đến từ NABCEP Associate Provider và NABCEP Registered Continuing Education. Anh là tác giả của tám cuốn sách về PV năng lượng mặt trời và lưu trữ năng lượng và anh đang chuẩn bị viết thêm nhiều cuốn khác. Sean giảng dạy tại các hội thảo NEC cho SPI, Intersolar và nhiều tổ chức khác nhau. Anh được xướng tên là Giảng viên IREC của năm 2014 và được vinh danh là Giảng viên trực tuyến SNEC cho thập niên 2020.